Google en Amazon, twee van de vijf grootste beursgenoteerde bedrijven ter wereld, hebben zich beide gestort op de zorgmarkt zowel in de Verenigde Staten als daarbuiten. De twee bedrijven hebben de afgelopen maanden diverse grote nieuwe medische initiatieven aangekondigd die zwaar leunen op de toepassing van kunstmatige intelligentie. Waarnemers maken zich zorgen over de gevolgen die dit kan hebben voor de privacy van burgers en over de marktmacht die de tech-reuzen kunnen uitoefenen op de zorgmarkt.
Een en ander blijkt uit een overzichtsartikel van Michael Nevradakis op de website van Children’s Health Defense, de vaccinatie-kritische actiegroep van Robert Kennedy Jr. die zich ook inzet voor het milieu.
Google ontvouwde onlangs op een evenement, Check Up, een geheel nieuwe toekomstvisie voor de gezondheidszorg. Daarbij wil Google gebruik maken van kunstmatige intelligentie, bijvoorbeeld bij het opsporen van oogaandoeningen, waarbij de camera van je smartphone wordt ingezet. Google werkt hierbij samen met particuliere klinieken en ziekenhuizen.
Op het Check Up evenement kondigde Google nog een innovatie aan: het gebruik van de smartphone als stethoscoop. Er zijn nu al veel telefoons waarmee hartslagen en hartritmestoornissen kunnen worden gedetecteerd. De twee initiatieven zijn echter slechts een topje van de ijsberg. Ze vormen onderdeel van de divisie Google Health, door het bedrijf omschreven als een “bedrijfsbrede inspanning om de gezondheid van miljarden mensen te verbeteren”. Onder deze vlag heeft Google de afgelopen tijd een groot aantal medische apps op de markt gebracht, waaronder:
- Google Fit, een fitness-app in samenwerking met de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO)
- DermAssist, een app waarmee mensen hun huid kunnen onderzoeken
- Nest Hub, dat mini-radar gebruikt met microfoons, temperatuursensoren en lichtsensoren om
- slaapgewoonten te onderzoeken en adviezen te geven hoe je beter kunt slapen
- Care Studio, software om persoonlijke zorgdata te integreren
- Google Cloud, dat computerservices biedt aan zorgaanbieders
- DeepVariant, waarmee DNA sequenties kunnen worden gegenereerd
Google onderzoekt verder onder meer of kunstmatige intelligentie kan worden gebruikt om kanker te diagnosticeren, en de resultaten van behandelingen te verbeteren.
De Amerikaanse tech-gigant beperkt zich niet tot de VS, maar zal met name ook actief worden in landen met lage inkomens die kampen met personeelstekort in de zorg. Google investeert al vanaf 2019 in biotechnologie en de ontwikkeling van nieuwe medicijnen. Google Ventures, de investeringsarm van het bedrijf, kocht 22 startups in 2021 die actief zijn in de “digitale gezondheidszorg”, waaronder de bedrijven AlphaFold, dat eiwit-structuren in kaart brengt, Isomorphic Labs en Insitro.
Ook tech-reus Amazon heeft zich op de zorgmarkt gestort. CEO Andy Jassy verklaarde tijdens een interne bijeenkomst in november vorig jaar dat hij Amazon Care beschouwt als een van de meest veelbelovende bedrijfsonderdelen. Doel van Amazon Care, dat in september 2019 is gestart, is “patiënten te verbinden met artsen”, via online verbindingen uiteraard, hoewel het bedrijf ook zegt verplegers naar mensen thuis te willen gaan sturen.
“Amazon Care biedt directe toegang tot een groot aantal eerstelijns en spoedeisende diensten, waaronder Covid-19- en grieptests, vaccinaties, behandeling van ziekten en blessures, preventieve zorg, seksuele gezondheid en medicijn- en herhalingsrecepten”, zo meldt het bedrijf. “Wanneer kwesties niet kunnen worden opgelost via de video, stuurt Amazon Care een verpleegkundige naar een patiënt voor aanvullende zorg, zoals het afnemen van bloed of luisteren naar de longen van een patiënt.” Het bedrijf biedt deze diensten aan “in alle vijftig staten van de VS”.
Amazon Care richt zich ook op werkgevers die “wanhopig naar een alternatief zoeken” voor de steeds duurder wordende reguliere zorg. Net als Google werkt Amazon samen met een groot aantal particuliere partijen, zoals Teladoc, een “telezorg bedrijf dat virtuele zorgdiensten aanbiedt via Alexa”, de “virtuele assistent” van Amazon, die weer gekoppeld kan worden aan Amazons slimme luidspreker, Echo. Zo’n 40 miljoen Amerikanen hebben Echo in huis. Met een Alexa ID kunnen ze nu gebruik maken van de diensten van Teladoc. Amazon Care heeft sinds november 2020 ook een online apotheek, Amazon Pharmacy.
Amazon werkt daarnaast samen met grote farmaceutische concerns en zorginstellingen, waaronder Moderna, de Britse National Health Service (NHS) en de regering van de Australische deelstaat New South Wales. Deze partijen maken gebruik van Amazons ‘cloud computing’ platform Amazon Web Services (AWS). Ook het ‘Vaccine Administration Management System’ van de CDC, het Amerikaanse RIVM, maakt gebruikt van AWS.
AWS is ook een van de partijen achter de Smart Health Card, een vaccinatiepaspoort dat in 24 Amerikaanse staten en verschillende landen, waaronder Canada, Japan het Verenigd Koninkrijk, Israël, Singapore en Hongkong, wordt gebruikt. Andere partijen die bij dit initiatief zijn betrokken zijn de staat New York, Microsoft en Salesforce, een softwarebedrijf dat nauwe banden heeft met Amerikaanse inlichtingendiensten en het Pentagon. Nog zeer onlangs stapte de Chief Information Security Officer van de CIA over naar Salesforce. Nevradakis schrijft verder dat Amazon onlangs een “stealth lab” heeft gelanceerd onder de naam 1492, waarover weinig bekend is. Dit lab zou instrumenten ontwikkelen om data te analyseren in elektronische patiëntendossiers.
Volgens analisten die door Nevradakis worden aangehaald is de trend naar ‘telezorg’ versneld tijdens de corona-pandemie. Met zorg-op-afstand kunnen besmettingen worden voorkomen, maar het biedt ook een uitkomst voor zorginstellingen die kampen met personeelstekorten. Diverse waarnemers maken zich zorgen over de concentratie van marktmacht die kan ontstaan nu de Big Tech concerns hun vleugels uitslaan in de zorgmarkt. Brian Hooker, wetenschappelijk adviseur van Children’s Health Defense, toont zich bezorgd over de mogelijkheden die Google krijgt om persoonlijke data te verzamelen, en om de mogelijkheden die het bedrijf heeft om medische informatie te manipuleren en censureren via zijn zoekmachine.
informatiebronnen:
https://bit.ly/smartphone-medicijn
Check Up: https://bit.ly/3yzZnW1
Smart Health Card: https://bit.ly/smart-health-card
