“De vervanging van traditionele landbouw door verticale landbouw is veel verder gevorderd dan veel mensen denken”, vertelt de Amerikaanse onderzoeksjournaliste Corey Lynn in een exclusief interview met De Andere Krant. Wereldwijd zijn er miljarden geïnvesteerd in bedrijven die inzetten op verticale landbouw, waarvan vele ook al aan supermarkten leveren. Deze bedrijven zien zichzelf niet als agrarisch, maar als ‘technologische platforms’ die zaden genetisch ‘editen’, oftewel ze geschikt maken voor deze techno-voedselproductie.
Het viel mij op dat er in de VS steeds meer van dit soort verticale landbouwfaciliteiten werden opgericht. Toen ben ik op zoek gegaan. Hoeveel zijn dat er eigenlijk? Wie investeren daarin? Dat bleken er veel te zijn, niet alleen in de VS, maar wereldwijd.
Als je kijkt op de website van het World Economic Forum, kun je lezen dat de verticale landbouw een belangrijk deel uitmaakt van hun toekomstvisie. De bedrijfstak voor verticale landbouw werd in 2020 op 5,5 miljard dollar gewaardeerd, die naar verwachting zal groeien tot bijna 20 miljard in 2026. Onder het mom van klimaatverandering en droogte willen ze landbouwproductie verplaatsen naar grote fabriekshallen (indoor growing facilities), waarbij ze gebruik maken van ‘slimme’ technologieën. De oppervlakte kan wel 9300 vierkante meter (100.000 square foot) zijn, waarin de gewassen groeien in verticale constructies, die worden gemonitord en verzorgd door sensoren en robots. Zelfs in een grote faciliteit hoeven maar 50-100 mensen te werken. Bijvoorbeeld, het bedrijf Bowery Farming heeft een faciliteit in Arlington, Texas, die groot genoeg is om 16 miljoen mensen in een omtrek van 200 mijl (ongeveer 320 km) van groente te voorzien. De gewassen – momenteel gaat het voornamelijk om bladgroente, kruiden, en soms fruit – worden binnen 12-14 dagen onder uv-licht opgekweekt. Deze faciliteiten hebben al contracten met grote supermarktketens en de producten zijn daar ook al te koop. Je hebt dat niet door, want er is geen apart label voor. Daar komt nog bij dat het allemaal binnen groeit zonder pesticiden, waardoor het als biologisch gelabeld kan worden.
Kun je ook aardappels, graan of rijst verbouwen op deze manier?
Op dit moment niet. Wat duidelijk is, is dat de weg wordt voorbereid om gene edited zaden toe te laten. Dit is een andere techniek dan genetische modificatie (gmo). Bij gmo’s brengen ze extern DNA in, om het zaad andere eigenschappen te geven. Bij editen wordt er een stukje DNA uitgeknipt, zodat het anders muteert. Op die manier proberen ze gewassen resistenter te maken tegen droogte en ziektes, of andere eigenschappen te geven. Bij gmo’s gaat bij mensen een alarmbel af, die willen ze liever niet eten. Maar gene editing wordt nu als duurzaam naar voren geschoven. In een officieel document, opgesteld voor de toezichthouder op de aandelenmarkten, de Securities and Exchange Commission (SEC), stelt de financieel directeur van een van de grootste verticale landbouwbedrijven in de VS, Arrow Farms, heel duidelijk: “We zijn een technologieplatform, dit gaat niet simpelweg om landbouw in kassen. We hebben meer dan 250 uitvindingen op onze naam en verbouwen meer dan 500 plantvariëteiten. We zien een aantrekkelijke markt in geavanceerde genetica, omdat ons platform het versneld groeien van gewassen mogelijk maakt en daarbij ook andere manieren om genetische ontwikkeling van planten te ondersteunen”. In rapporten worden de termen rasveredeling en gene editing door elkaar gebruikt. Of de gewassen die binnen 14 dagen worden opgekweekt, dan al genetisch aangepast zijn, wordt uit de rapporten niet helemaal duidelijk.
Daarnaast kan dit soort zaden gepatenteerd worden. Alleen al in de stad Sacramento in Californië werken meer dan honderd laboratoria aan het ontwikkelen van zaden door middel van biotechnologie. Je ziet in de VS en ook in andere landen dat de wetgeving wordt aangepast om deze vorm van genetische wijziging toe te staan. Tegelijkertijd wordt wetgeving tot het patenteren van zaden verplicht. Dit maakt verbouwen met natuurlijke zaden heel moeilijk.
Wat mij ook zorgen baart, is dat als je kijkt naar wie hierin investeert, dan zijn dat de bekende partijen: De Bill & Melinda Gates Foundation, Breakthrough Energy, Jeff Bezos, Blackrock, Barclays, Vanguard, Google, Wal-Mart, Monsanto/Bayer, en alle grote supermarktketens zijn betrokken. Tegelijkertijd zien we allemaal zelf gecreëerde problemen met aanleveringsketens. Hier in de VS is bij talloze voedseldistributiecentra brand gesticht en wordt bijvoorbeeld de aanlevering van kunstmest aan boeren verhinderd. Op weer andere plekken wordt boeren de toegang tot water ontzegd. In de VS heeft de regering van Joe Biden een actiepakket voorgesteld om de ‘klimaatnoodtoestand’ te bestrijden. Mocht dat erdoor komen, dan gaan er nog meer grote investeringen naar het bouwen van verticale landbouwinstallaties. Boeren worden onteigend en degenen die zich overeind weten te houden, krijgen te maken met kunstmatig gecreëerde tekorten aan kunstmest, energie en water. Kijk je naar de websites van het WEF, de VN en de verticale landbouw dan zie je dat die wereldwijd op dezelfde manier wordt gepromoot: met het besparen op water en land, dien je de klimaatdoelen.
Dan beginnen de puzzelstukken op hun plaats te vallen: terwijl het gewone boeren, zowel landbouw als veeteelt, onmogelijk wordt gemaakt te produceren, wordt de voedselproductie in dit soort grote fabrieken ondergebracht, waar het niet langer direct toegankelijk is, zoals ze dat bij boeren wel zijn. Als je dat koppelt aan de QR-codes die in het afgelopen jaar zijn uitgerold, dan is het zomaar denkbaar dat je niet de supermarkt in komt, als je sociale of CO2 krediet niet voldoende is. In Sri Lanka bijvoorbeeld, waar onlangs rellen uitbraken vanwege voedseltekorten, wordt nu de QR gebruikt als voorwaarde om benzine te kunnen kopen. Ze zijn een systeem aan het bouwen waarin alles wat je doet getraceerd wordt en bijgehouden op een blockchain. Door middel van een sociale of klimaat-score wordt je toegang tot producten of diensten bepaald.
Dat is wat mij betreft het echt zorgelijke aan dit systeem: het is heel gecentraliseerd en het is gemakkelijk om mensen uit te sluiten. Laat me duidelijk zijn: ik ben niet tegen kleinschalige verticale landbouw, als die ondernomen wordt door burgers. Dat kan ook voordelen hebben. Soms is er een misoogst of zorgt droogte voor productieproblemen. Dit soort back-up systemen kunnen ook hun functie hebben. Maar niet als de nieuwe, gecentraliseerde faciliteiten eigendom zijn van Vanguard, en je een QR en een test moet laten zien voordat je de supermarkt in kunt om je genetisch aangepaste eten te kopen. De manier waarop het nu wordt uitgerold is het regelrecht vervangen en overnemen van onze traditionele landbouwproductie.
Bron: De Andere Krant
Blijf betrokken, blijf wakker, volg LNN. Schrijf je nu in voor de nieuwsbrief
Steun LNN en word lid of doneer. Zo help je ons om het tegengeluid te blijven verspreiden
